Przyczyny kolan koślawych u dzieci mogą obejmować:

• Naturalny rozwój – w wielu przypadkach kolana koślawe są normalną częścią wzrostu i rozwoju dziecka. Kolana często stają się koślawe między 2. a 3. rokiem życia i samoistnie korygują się w miarę wzrostu dziecka.
• Niedobór witaminy D – krzywica, choroba wynikająca z niedoboru witaminy D, może prowadzić do osłabienia kości i w rezultacie do kolan koślawych.
• Czynniki genetyczne – predyspozycje genetyczne mogą mieć wpływ na rozwój kolan koślawych.
• Nadwaga lub otyłość – nadmierna masa ciała może wywierać dodatkowy nacisk na kolana, prowadząc do ich koślawienia.
• Urazy i schorzenia – urazy kości i stawów lub określone schorzenia, takie jak np. achondroplazja, mogą przyczyniać się do powstawania kolan koślawych.
• Niewłaściwe ustawienie stóp – problemy z prawidłowym ustawieniem stóp mogą wpływać na kształtowanie się kończyn dolnych, w tym kolan.
• Choroby układowe – pewne choroby, takie jak schorzenia reumatyczne, mogą przyczyniać się do deformacji kolan.

W przypadku zauważenia niepokojących objawów, takich jak nierówne zużycie obuwia, bóle nóg, chód niepewny lub jeśli koślawość nasila się, ważna jest konsultacja z ortopedą w celu oceny i ewentualnego wdrożenia leczenia.

Objawy kolan koślawych u dzieci mogą obejmować:

• Kształt nóg „X” – kiedy dziecko stoi prosto ze złączonymi stopami, kolana zbliżają się do siebie (łączą się), a kostki pozostają oddzielone.
• Nierównomierne zużycie obuwia – spowodowane nienaturalnym chodem i obciążeniem stawów.
• Trudności w chodzeniu – dziecko może mieć niepewny chód, może łatwiej się męczyć podczas chodzenia lub biegania.
• Ból kolan lub nóg – może wystąpić, zwłaszcza po długim okresie aktywności fizycznej.
• Ograniczony zakres ruchu w stawach kolanowych – może wystąpić w przypadku ekstremalnie nasilonej koślawości.
• Problemy z równowagą – dzieci z wyraźnie koślawymi kolanami mogą mieć problemy z utrzymaniem równowagi.

Warto zauważyć, że w wielu przypadkach kolana koślawe są częścią normalnego rozwoju dziecka i samoistnie ulegają korekcie z wiekiem, bez powodowania bólu lub dyskomfortu. Jeśli jednak objawy są wyraźne, nasilają się lub są powodem zmartwień, konsultacja z ortopedą dziecięcym może być wskazana w celu dokładnej oceny i ustalenia, czy konieczne jest leczenie.

Leczenie kolan koślawych u dzieci zależy od przyczyny, stopnia nasilenia deformacji, wpływu na całą postawę ciała oraz obecności ewentualnych objawów, takich jak ból. Wiele przypadków kolan koślawych jest łagodnych i samoistnie poprawia się w miarę wzrostu dziecka. Oto kilka podejść do leczenia:

• Obserwacja i regularne kontrole – w przypadku łagodnej koślawości i braku objawów zwykle zaleca się regularną obserwację przez lekarza w celu monitorowania postępów w rozwoju dziecka.
• Fizjoterapia – ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mogą pomóc w poprawie siły mięśniowej i zakresu ruchu, co jest szczególnie pomocne, jeśli koślawość kolan wiąże się z osłabieniem mięśniowym.
• Wkładki ortopedyczne – w niektórych przypadkach, szczególnie gdy koślawość kolan współwystępuje z płaskostopiem, lekarz może zalecić wkładki ortopedyczne, aby wspomóc prawidłową postawę i chód.
• Zmiany w aktywności fizycznej – może być konieczne ograniczenie lub modyfikacja pewnych aktywności fizycznych, które nasilają objawy.
• Leki przeciwzapalne – w przypadku bólu związanego z koślawością kolan, lekarz może zalecić stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) w celu złagodzenia dyskomfortu.
• Leczenie przyczynowe – jeśli koślawość kolan wynika z innej choroby, takiej jak krzywica, konieczne jest leczenie podstawowej przyczyny, np. suplementacja witaminy D.
• Chirurgia – w rzadkich, bardziej skomplikowanych przypadkach, gdy koślawość kolan jest wyraźna i nie poprawia się z wiekiem, lub powoduje znaczący ból i dysfunkcję oraz poważnie zaburza postawę ciała, może być rozważana interwencja chirurgiczna. Decyzja o operacji jest podejmowana po dokładnej ocenie przez ortopedę.

Ważne jest, aby każdy przypadek kolan koślawych był oceniany indywidualnie przez doświadczonego specjalistę, który doradzi w kwestii odpowiedniego leczenia.